Herhangi bir işi, işin içinde bulunan kişiler için kolay kılma ya da onlara yardımcı olma işine kolaylaştırma deniyor. Biraz karışık mı oldu? Örnekle açalım konuyu. Örneğin çalıştığınız şirkette bir takım yeni kurallar belirlendi. Bu kural setini bir duyuru ile çalışanlara iletmek yerine onların katıldığı bir çalışma yaptırırsınız. Bu işi yapan kişiye kolaylaştırıcı denir. Kolaylaştırıcının görevi kural setini çalışanlara anlatmak değildir. Kolaylaştırıcı, tüm katılımcıların konu ile ilgili fikirlerini tartışmalarını sağlayacak ortamı yaratır. Çeşitli araç ve teknikler kullanarak çalışmanın etkin ve verimli geçmesini sağlar. Kolaylaştırıcı, katılımcı bir karar verme sürecinin olmasını sağlayan kişidir.

Böyle bir toplantı yaptığınızı düşünelim. Katılımcıların tümü akıllarındaki soruları sorarlar mı? Haydi tümünden vazgeçelim. Her biri en az bir soru sorar mı? Genellikle sormazlar. Neden? Sebep çeşitli etmenler olabilir. Kişiye, firmaya, duruma göre değişir. Ast-üst ilişkisinin sıkı olduğu bir firma olabilir. Çalışan çekingen olabilir. Çalışan yeni başlamış olabilir. Sunumu yapan kişi hiyerarşide en üst sıralarda yer alan bir kişi olabilir. Yani her şey olabilir

Kolaylaştırıcı,grubu ya da organizasyonu daha etkin bir şekilde çalışmasını, işbirliği yapmasını ve sinerjiye ulaşmasını sağlayan bir kişidir. Nötr davranan taraftır, bir düşüncenin yandaşı ya da bir fikrin savunucusu değildir. Grup çalışmasının başarıya ulaşması için adil ve açık davranır ayrıca bir takım yönergeli takip eder. Kolaylaştırıcı grubun varsayımları, inançları, değerleri ve sistematik süreçleri ve iş dinamikleri hakkında daha derin düşünmelerine yardımcı olmak için öğretici ya da diyalog kılavuzu olabilir.

Kolaylaştırıcılar olarak bireylerin özündeki değerleree ve grupların dirayetine inanırlar.Grupta bulunan her bir katılımcının çalışmaya iştirak etmesi için çabalarlar. Kendi görüşlerini bir yana bırakarak ve grubun kendi seçim haklarını kullanımlarını desteklerler. Katılımcı ve işbirlikçi etkileşim uzlaşmayı sağladığına ve anlamlı çıktılar ürettiğine inanırlar. Kendi mesleklerini ilertletmek için profesyonel işbirliğine değer verirler.

Kolaylaştırıcı sürekli olarak aşağıda verilen üç amacı başarmaya çalışır:

– Saygılı, destekleyici bir ortamı kurmak ve bu ortamın sürekliliğini sağlamak.

– İçeriğin dışında kalmak ve süreci yönmek.

– Grubun işbirliği için yetilerini arttırmak için süreci açık bir şekilde ortaya çıkararak gruba yeni düşünme yetenekleri öğretmek.

Peki Kolaylaştırıcının ilgilendiği bu grup nasıl bir gruptur?

Bu grup bir proje takımı, odak grubu, komite ya da bir kurul olabilir. Grup kolaylaştırma zihniyeti ve davranışlarının grup içerisinde geniş şekilde içselleştirmiş bir gruptur. Gayet işlevseldir ve birlikte iyi çalışan bir gruptur. Gruba katılması ve çalışması kolay olup diğer gruplarla ve bireylerle de iyi bir şekilde çalışırlar.

[table id=1 /]

(*)Sam Kaner, Facilitator’s Guide to Participatory Decision Making

(*) International Association of Facilitators